İçindekiler
Çözülemeyen Şifreler Nedir?
İnsanlık tarihi boyunca birçok şifre ve gizemli metin keşfedildi. Kimileri çözüldü, ancak bazıları bugün bile uzmanları zorlamaya devam ediyor. Çözülemeyen şifreler, genellikle kayıp dillerle veya bilinmeyen şifreleme teknikleriyle yazılmış metinlerdir. Kriptograflar, dilbilimciler ve tarihçiler, bu şifreleri çözmek için yıllarca çalışsa da bazıları hâlâ gizemini koruyor.
Aşağıda, tarihin en büyük 5 çözülemeyen şifresi hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
1. Voynich El Yazması
- Tarih: 15. yüzyıl
- Keşif Yeri: İtalya
- Sayfa Sayısı: 240
- Bilinen İçeriği: Bilinmeyen bir dil, bitki çizimleri ve astronomik semboller
Voynich El Yazması, bilinmeyen bir alfabe ile yazılmış ve içerdiği resimler nedeniyle bir tür botanik, astronomi veya tıp kitabı olduğu düşünülen bir eserdir. Ancak dili ve yazı sistemi bugüne kadar çözülememiştir. Yapılan karbon testleri, yazmanın 1404 ile 1438 yılları arasında yazıldığını göstermektedir.
Bu Şifre Neden Çözülemedi?
- Alfabesi benzersizdir, bilinen hiçbir dile veya yazı sistemine benzemez.
- Şifreleme mi, yoksa kayıp bir dil mi olduğu bilinmiyor.
- İçerdiği çizimler, kitap hakkında birçok teori ortaya çıkmasına neden oldu. Kimileri bunun bir simya kitabı olduğunu iddia ederken, kimileri de bir sahtekârlık ürünü olduğunu düşünüyor.
2. Beale Şifreleri
- Tarih: 19. yüzyıl
- Keşif Yeri: ABD
- Bilinen İçeriği: Gizli bir hazinenin yerini belirten üç farklı şifreli metin
Beale Şifreleri, ABD’nin Virginia eyaletinde gizlenmiş büyük bir hazineyi işaret ettiği iddia edilen üç şifreli metinden oluşur. Sadece ikinci şifre çözülebilmiş ve bağımsızlık bildirgesine dayalı bir kodlama sistemi kullanıldığı keşfedilmiştir. Ancak ilk ve üçüncü şifre hâlâ çözülememiştir.
Bu Şifre Neden Çözülemedi?
- İlk ve üçüncü metinlerin şifreleme yöntemi bilinmiyor.
- Hazinelerin varlığı bile tartışmalıdır.
- Kriptograflar ve define avcıları yıllardır çözmeye çalışıyor, ancak başarılı olamadılar.
3. Rongorongo Yazıtları
- Tarih: 18. yüzyıl
- Keşif Yeri: Paskalya Adası
- Bilinen İçeriği: Ahşap tabletlere kazınmış semboller
Paskalya Adası’nda keşfedilen Rongorongo yazıtları, adanın eski sakinleri tarafından kullanıldığı düşünülen bir yazı sistemidir. Ancak bu yazının ne anlama geldiği hâlâ bilinmemektedir.
Bu Şifre Neden Çözülemedi?
- Metinler çok sınırlıdır, dilin tüm kurallarını çıkarmak zor olmuştur.
- Yerli halkın büyük bir kısmı kolonizasyon sürecinde yok olmuştur, dolayısıyla dili konuşan kişiler kalmamıştır.
- Sadece birkaç tablet günümüze ulaşabilmiştir.
4. Taman Shud Vakası
- Tarih: 1948
- Keşif Yeri: Avustralya
- Bilinen İçeriği: Ölü bir adamın cebinde bulunan şifreli bir not
1948’de Avustralya’nın Adelaide sahilinde bulunan kimliği belirsiz bir adamın cebinden “Taman Shud“ yazılı bir not çıkmıştır. Bu ifade, Farsça bir şiir kitabından alınmış ve “bitti” anlamına gelmektedir. Ancak adamın kimliği ve notun anlamı hâlâ bilinmemektedir.
Bu Şifre Neden Çözülemedi?
- Adamın kimliği tespit edilememiştir.
- Notun ne anlama geldiği bilinmiyor.
- Olay yerine yakın bir arabada şifreli bir mesaj içeren bir kitap bulunmuş ancak çözülememiştir.
5. Kryptos Heykeli
- Tarih: 1990
- Keşif Yeri: ABD (CIA Merkezi, Langley, Virginia)
- Bilinen İçeriği: Dört ayrı şifreli metin
CIA merkezinin bahçesinde bulunan Kryptos heykeli, şifreli dört ayrı metinden oluşur. Üçü çözülmüştür ancak dördüncü kısım hâlâ çözülememiştir.
Bu Şifre Neden Çözülemedi?
- Şifreleme yöntemi oldukça karmaşıktır.
- Şifrenin çözülmesi için özel bir anahtar gerektiği düşünülmektedir.
- Heykelin yaratıcısı Jim Sanborn, çözüme yardımcı olacak ipuçları vermiştir, ancak son kısmı hâlâ çözülememiştir.
Sonuç
Çözülemeyen şifreler, insanlığın en büyük gizemlerinden biri olmaya devam ediyor. Belki de gelecekte gelişen yapay zekâ ve yeni kriptografi teknikleri bu sırları ortaya çıkaracaktır. Şimdilik ise bu gizemleri çözmek, tarihçilerin, dilbilimcilerin ve şifre kırıcıların en büyük hayallerinden biri olmaya devam ediyor.
Kaynakça:
- Wikipedia – Voynich El Yazması
- Wikipedia – Beale Şifreleri
- Wikipedia – Rongorongo Yazıtları
- Wikipedia – Taman Shud Vakası
- Wikipedia – Kryptos Heykeli
